امام حسین (ع) در دوران خلافت معاویه

دوران امامت سیدالشهدا را می توان به 2 دوره تقسیم کرد. دوره اول که بخش وسیعی از دوران امامت را دربر می گیرد، زمان حاکمیت و خلافت معاویه است.
این دوره از ابتدای امامت امام حسین ع آغاز می شود و تا سال 60 هجری ادامه می یابد. بخش دوم نیز 7 ماه اول حکومت یزید و به عبارت دیگر 7 ماه آخر زندگی سیدالشهدا (ع) را دربر می گیرد. اهمیت این تقسیم بندی بیشتر به این دلیل است که در دوران حکومت معاویه ، امام حسین (ع) به معاهده ای که امام حسن (ع) با معاویه بسته بود پایبند بود و نسبت و برخوردش با حکومت اموی همان گونه بود که امام حسن (ع) آن گونه بود.
امام حسین (ع) در دوران امامت برادرش که حدود 9 سال ادامه داشت در تمام حوادث یار و یاور ایشان بود. آنچه در پاره ای از روایات درباره برخی اختلافات در مواضعی همچون صلح با معاویه بین این 2 برادر وارد شده است ، نمی تواند صحت داشته باشد؛ زیرا مواضع امام حسین ع پس از شهادت برادرش درباره معاویه و صلح ، هیچ گونه تفاوتی با مواضع امام حسن ع نداشت. همچنین روایات مشهوری وجود دارد که چنین روایات نادری را باطل می کنند. در روایتی آمده است که حجر بن عدی ، اولین کسی بود که امام حسن (ع) را پس از صلح با معاویه سرزنش کرد و به بازگشت به جنگ دعوت کرد. همچنین در ادامه روایت آمده است که وی از نزد حضرت مجتبی (ع) خارج شد و نزد امام حسین (ع) رفت و از ایشان دعوت کرد تا امام حسن (ع) را رها کند و خود، شیعیان را به دورش جمع کند و برای جنگ با معاویه آماده کند؛ ولی امام حسین (ع) اظهار کردند که راهی برای نقض پیمان ما وجود ندارد.
امام حسین (ع) در این دوران که تا مرگ معاویه ادامه داشت و نزدیک به 11 سال طول کشید، همواره این مواضع را حفظ کرد و به زعم آن که شیعیان کوفه با او رفت و آمد داشته اند و همیشه او را به جنگ با دولت اموی فرامی خواندند، به قیامی دست نزد؛ البته اتخاذ چنین موضعی از سوی امام حسین (ع) هرگز به معنای سکوت مطلق او یا تایید یا پذیرش اقدامات ناشایست و نادرست دولت اموی و معاویه نبود؛ چراکه آن حضرت در مواقعی با بیان مستقیم یا نامه نگاری اقدامات نادرست معاویه را به او گوشزد می کرد و مخالفت درونی خود را به وی یادآور می شد.
اما معاویه در ماه رجب سال 60 هجری پس از حدود 20 سال حکومت بر قلمرو اسلامی ، مرد و فرزندش یزید جانشین او شد. امام حسین (ع) که در دوران حیات معاویه همچون برادر بزرگوارش با ولیعهدی یزید مخالفت کرده بود، پس از مرگ معاویه نیز خلافت یزید را نپذیرفت و این مقدمات قیام خونین و سرنوشت ساز عاشورا را فراهم کرد.

نویسنده و منبع » ضیاءالدین آذری اصل